Het bepalen van de economische waarde van intellectueel eigendom (IE) is niet eenvoudig. Onder de verschillende waarderingsmethoden staat de op inkomstenbenadering centraal. Door zich te richten op de potentiële inkomsten van IE-activa, geeft deze benadering inzicht in hun werkelijke waarde. In deze blog verkennen we de veelgebruikte technieken en werpen we een licht op het waarderen van IE.

De kostenbenadering: De ontwikkelingskosten onthullen

De kostenbenadering bepaalt de waarde van IE door de kosten te beschouwen die nodig zijn om een soortgelijk immaterieel activum opnieuw te maken of vanaf nul te ontwikkelen. Er wordt hierbij rekening gehouden met onderzoeks- en ontwikkelingskosten, productiekosten, marketinginvesteringen en andere relevante uitgaven. Hoewel deze methode een basis biedt, kan ze tekortschieten in het weergeven van de waarde van unieke of zeer innovatieve IE-activa omdat ze geen rekening houdt met het toekomstige verdienpotentieel.

De marktbenadering: Vergelijkbare benchmarks zoeken

De marktbenadering is gebaseerd op het vergelijken van het intellectuele eigendom met soortgelijke activa die op de markt zijn verkocht. Door vergelijkbare licentie- of verkoopovereenkomsten te analyseren, dienen transactieprijzen of royaltytarieven als zogenaamde benchmarks. Toch kan het een uitdaging zijn om echt vergelijkbare IE-activa te vinden, vooral omdat gegevens schaars zijn in de niet-beursgenoteerde markt, of wanneer het gaat om zeer onderscheidend intellectueel eigendom.

De inkomsten- of kasstroombenadering: Toekomstige verdiencapaciteit voorspellen

De inkomsten- of kasstroombenadering (discounted cash flow) berekent de economische waarde van IE door de inkomsten of kasstromen te voorspellen die het naar verwachting zal genereren gedurende de nuttige levensduur. Door inkomsten (vrije kasstromen) te voorspellen die direct toe te schrijven zijn aan de intellectuele eigendom, wordt rekening met de variabelen ‘geld’, ‘tijd’ en ‘risico’. Deze veelgebruikte techniek omvat het schatten van toekomstige kasstromen die door het IE-actief worden gegenereerd en deze terug te verdisconteren naar hun huidige waarde met behulp van een geschikte disconteringsvoet. Door rekening te houden met de tijdswaarde van geld en de bijbehorende risico’s biedt de DCF-analyse een degelijk waarderingskader.

Conclusie

Het vaststellen van de economische waarde van intellectueel eigendom is een uitdaging die kennis vereist in de inkomstenbenadering in combinatie met specifieke IE-expertise. De op kosten gebaseerde methode onthult de ontwikkelingskosten, terwijl de op de markt gebaseerde benadering vergelijkbare benchmarks zoekt. De inkomsten- of kasstroombenadering projecteert toekomstige verdiencapaciteit, en rekent deze terug naar de hedendaagse contante waarde. Toch ligt het ware vakmanschap in het afstemmen van de discounted cash flow (DCF) benadering op de unieke kenmerken van elk IE-actief. Het is maatwerk. Door methoden te combineren en professionele expertise te benutten, kunnen we de werkelijke waarde van intellectueel eigendom ontsluiten, innovatie stimuleren en economische groei aanjagen in het steeds veranderende landschap van vernieuwing.

Over de auteur

Polle-Tobias Taminiau is gespecialiseerd in het waarderen, kopen & verkopen en financieren van intellectueel eigendom. Hij is verbonden aan DUTCH Corporate Finance in Nederland en werkt internationaal. www.dutch-cf.nl Polle-Tobias is als Register Valuator aangesloten bij het Nederlands Instituut van Register Valuators. Zijn cliënten zijn voornamelijk IE-rijke bedrijven, variërend van start- en scale-ups tot multinationals. Samen met dr. Robert Phaal, verbonden aan het Institute for Manufacturing van de Universiteit van Cambridge, schreef Polle-Tobias het paper “Financing early stage innovation ventures – a value-oriented roadmapping framework” https:// doi:10.17863/CAM.46897